một số SINH VẬT HẠI TRÊN CÂY MAI

Mai vàng (Ochna integerrima) còn gọi là hoàng mai, huỳnh mai hay lão mai, và được trồng làm cảnh nhiều ở miền Nam vào dịp Tết Nguyên Đán.

Đối với giống mai siêu bông bình lợi thích nghi với vùng có khí hậu hot ẩm hơn là vùng có khí hậu rét lạnh và có mùa mưa bão kéo dài; cây không quá kén đất trồng, có thể sử dụng các loại đất khác nhau như: đất làm thịt, đất cát pha, đất đỏ bazan, đất sét pha và đất phù sa đều trồng mai được,… miễn sao đất đấy không quá nghèo hoạt chất. Khu đất trồng mai đòi hỏi phải có nắng, không bị che rợp và phải cao ráo ko bị ngập úng do mưa lũ hay triều cường.

Tại thị thành Hồ Chí Minh, cây mai được trồng đa dạng ở thị trấn Bình Lợi, quận Bình Chánh với diện tích hơn 250 ha. Đây là một trong những địa phương tiến hành chương trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, chuyển đổi những cây trồng không đạt hữu hiệu kinh tế (cây mía, dứa) sang trồng mai và hiện đã hình thành Làng mai Bình Lợi, phục vụ nhu cầu thưởng lãm mai của người dân trong và ngoài thị thành vào những dịp Tết Nguyên đán. Để giúp người trồng mai có thể phòng trừ cũng như nhận mặt và chữa trị 1 vài sinh vật hại trên cây mai, bài viết sẽ đưa ra một vài bệnh hại trên cây mai thường gặp như sau:

Bệnh cháy lá (Pestalotia funerea):

Bệnh nảy sinh vào đầu và giữa mùa mưa, lúc gặp nắng mưa xen kẽ. Bệnh hại cốt yếu trên lá, xuất hiện Việc trước tiên ở chóp và mép lá tạo thành vệt màu nâu, lan dần vào phiến lá thành mảng to, màu nâu xám, phân biệt rõ với phần xanh của lá, mảng cháy có khi chiếm trên 1/2 diện tích lá. Trên vết bệnh có những chấm đen nhỏ là ổ bào tử. Lá bệnh nặng chuyển màu vàng và rụng. Bệnh phát sinh chủ yếu trên lá già.

2. Bệnh đốm đồng bạc (địa y)
Đốm bệnh là mảng địa y, nghĩa là dạng cộng sinh giữa rêu và nấm. Bệnh thường lớn mạnh trên các thân cây lâu năm, già cỗi, lớp mô vỏ cây đã chết là môi trường cho rong rêu và các loại nấm hoại sinh lớn mạnh. lúc đầu bệnh chỉ tập hợp ở phần thân sát gốc, về sau bệnh phát triển dần lên các nhánh cấp 1, nhánh cấp 2… Những cây có tán lá rậm rạp, ít ánh nắng, ẩm ướt rất thích hợp cho địa y lớn mạnh.
Việc ban đầu vết bệnh đơn thuần là những đốm rất nhỏ hai – 3 mm, sau ấy phát triền dần lên có tuyến phố kính 3 – 5 cm. Vết bệnh phần lớn có hình dạng tròn hoặc khá tròn như đồng bạc, màu xám trắng hay xám xanh. ví như nặng phổ biến vết bệnh sẽ liên kết lại thành mảng to có hình dạng bất định, loang lổ, cứ thế nhiều lớp chồng chất lên nhau làm cho lớp vỏ của cây dày lên, có độ xốp giống như một lớp nhung bao quành gốc cây mai.
chúng ta không nên trồng hoặc sắp đặt những chậu mai trong vườn quá dày, để vườn mai được thông thoáng, khô ráo, dưới tán, dưới gốc cây nhận được thêm ánh sáng mặt trời.
bề ngoài mặt liếp để trồng mai (hoặc để đặt chậu mai) theo hình mai rùa, xẻ rãnh thoát nước để nước ko đọng lại trên mặt vườn trong mùa mưa.
Định kỳ hàng năm phun hai – 3 lần, phun ướt đều thân cây bằng các thuốc gốc đồng như: Bordeaux, CoC 85, Funguran,… Đối với những gốc mai đã bị bệnh: sử dụng thuốc Norshield 86.2 WG (3 g/lít nước). Quét ướt đều thân, cành và gốc liên tiếp 3 – 5 đợt, mỗi đợt cách nhau 7 – 10 ngày.

Bệnh đốm lá (Pestalotia palmarum)

Việc đầu tiên bệnh xuất hiện đơn thuần là một chấm nhỏ lí tí, sau đấy vết bệnh lan nhanh cả lá, viền vết bệnh có mầu nâu đậm, chỗ tiếp giáp giữa mô bệnh và mô khoẻ có quầng mầu vàng nhạt. Bệnh nặng lá bị vàng rồi cháy lỗ chỗ, nhất là bìa lá, làm lá quăn queo. Bệnh thường xuất hiện trên những lá già rồi lan dần tới lá non, đọt non. Ở nhánh non bị bệnh làm lá bị rụng, đọt bị cháy khô, cây chậm lớn mạnh.
Trồng với mật độ vừa phải để cây mai được thông thoáng. Vệ sinh vườn bằng cách cắt tỉa thu nhặt lá bị bệnh tiêu hủy để tránh lây lan. Bón phân cân đối, tăng bón thêm phân hữu cơ và kali giúp cây kháng bệnh. dùng thuốc hoá học: Viben C, phun ướt đều cả hai mặt lá, cần lập lại hai – 3 lần, sau 5 – 7 ngày để trị bệnh. Phun trong khoảng 10 – 15 ngày/ lần để phòng trừ bệnh.

Bệnh mốc cam (Coniothyrium fuckelli)

Bệnh thường gây hại nặng giai đoạn đầu và giữa mùa mưa. Bệnh hại cốt yếu trên cành và lá non; vết bệnh khi đầu là những đốm màu hồng (hơi giống màu đỏ đồng), sau đấy vết bệnh cứ phát triển rộng dần ra bao nói quanh hết cả đoạn cành, cùng lúc cũng tăng trưởng lên cả phía trên và phía dưới của chỗ bị bệnh. lúc vết bệnh đã bao vòng vo kín hết cả một đoạn cành thì đa số những lá mai phía trên chỗ bị bệnh sẽ có màu vàng, xanh loang lổ, rồi bị rụng dần, khúc cành phía trên chỗ bị bệnh trở lên khô nứt, giòn dễ gẫy. Bệnh nặng làm cành khô và chết.
Định kỳ tỉa cành, cắt bỏ các cành bị gẫy hoặc bị bệnh. Sau khi tỉa cành phun thuốc Daconil, Zineb, COC 85,…
==== > Phân tích thêm những địa chỉ bán mai nhị ngọc toàn uy tín

Bệnh vàng lá cây mai (Bệnh sinh lý)

Thường xuất hiện vào những tháng gần cuối năm; nguyên cớ chính yếu do cây tập hợp dinh dưỡng để tạo búp hoa. Cây mai trồng trong chậu, đất xấu, ít được bón phân, thường bị bệnh vàng lá và bệnh cháy lá. Lá non có màu vàng nhạt hoặc trắng bạc, các gân lá còn xanh, phiến lá hơi bị cong. Triệu chứng thường xuất hiện từ lá già và đi dần lên trên, cây sinh trưởng chậm lại.
Bón số đông phân khi có hiện tượng vàng lá, ngoài bón phân nên phối hợp phun phân bón lá có chất vi lượng, cây sẽ mau hết bệnh.

Bọ trĩ (Thrips sp.)

Bọ trĩ trưởng thành và ấu trùng đều chích hút dinh dưỡng ở lá non. Triệu chứng diễn đạt dưới mặt lá non là hai vệt màu xám đồng thời với gân chính. Đọt non bị hại thường sần sùi, cứng và giòn, 2 mép lá và chóp lá cong lên. lúc bị hại nặng lá bị vàng và dễ bị rụng, cây lớn mạnh kém.
Trưởng thành và ấu trùng thường sống tụ họp ở đọt non, gân lá non, ít vận động. khi những lá bị hại chuyển sang giai đoạn bánh tẻ và già, thức ăn ko còn phù hợp, chúng lại chuyển di sang những lá non khác để chích hút và gây hại. Bọ trĩ thường gây hại nặng trong mùa khô, lúc mùa mưa tới bọ trĩ gây hại nhẹ hơn.
lúc tưới nước cho cây mai, dùng loại máy bơm có áp suất mạnh ké thẳng vào những nơi trú ngụ của bọ trĩ để rửa trôi bớt chúng; mặt khác cũng sẽ làm giảm bớt được mật số của một số đối tượng dịch hại khác đang gây hại trên cây mai như nhện đỏ, rệp sáp… lúc mật số bọ trĩ cao có thể sử dụng 1 vài loại thuốc như: Malvate 21EC, Trebon 10EC, Confidor 100SL, Admire 50EC, Vimite 10ND, Bifentox 30ND, Virigent 800WG…Về liều lượng và cách pha chế nên theo khuyến cáo có in sẵn trên nhãn thuốc. khi phun, lưu ý phun tập kết vào mặt dưới của lá non, đọt non. Hơn thế nữa, để tránh được tác hại của bọ trĩ, nên trồng thưa để vườn mai luôn được thông thoáng.

Nhện đỏ (Tetranychus sp.)

Nhện đỏ ngoài gây hại trên cây mai, chúng còn gây hại trên cực nhiều loại cây trồng như cây ăn trái, cây rau màu và một vài loại cây hoa kiểng khác. Nhện thường hội tụ thành từng đám ở mặt dưới các lá già, chích hút nhựa. thỉnh thoảng nhện còn hội tụ ở các mắt thân làm lá vàng và rụng. Nhện đỏ thường gây hại nặng trong các tháng mùa nắng.

Do cơ thể của nhện rất nhỏ Vậy nên để phát hiện nhện cần phải dùng kính lúp kiểm tra hoặc ngắt những lá mai nghi ngờ có nhện đặt vào giữa 2 tờ giấy trắng rồi lấy tay vuốt nhẹ phía ngoài tờ giấy, giả dụ thấy trên mặt giấy có những chấm nhỏ màu vàng xanh, hồng hay đỏ thì lá ấy đang có nhện gây hại, những chấm này càng rộng rãi thì chứng tỏ mật độ của nhện càng cao. Nhện trưởng thành và nhện non đều ăn biểu suy bì và chích hút dịch của lá bắt đầu từ lá thao tác vào giai đoạn bánh tẻ trở đi, tạo ra những đốm lá trắng vàng có thể dễ nhận ra ở mặt trên của lá; còn ở mặt dưới của lá có những vết trắng lốm đốm giống bụi cám. khi bị hại nặng bộ lá bị cằn lại, thô cứng và sẽ tác động tới công đoạn sinh trưởng và lớn mạnh bình thường của cây mai.
==== > Xem thêm: Phôi mai vàng là gì? Thời gian phôi mai vàng tồn tại
chúng ta không nên trồng hoặc đặt các chậu quá sát nhau để luôn tạo độ thông thoáng cho vườn mai. đều đặn kiểm tra bộ lá mai (nhất là những lá từ giai đoạn bánh tẻ trở đi) để phát hiện sớm và có biện pháp diệt trừ nhện kịp thời. lúc thiết yếu có thể dùng một trong các loại thuốc sau: Danitol 10EC; Comite 73EC; Pegasus 500SG; Ortus 5SC; Cascade 5EC; Nissuran 5EC; Sirbon 5EC; Kelthane 18,5EC…Chú ý phải dùng thuốc theo nguyên tắc 4 đúng và luân phiên các loại thuốc để tránh nhện đỏ kháng thuốc.